TLGD – Thực hiện chủ trương của Đảng và Nhà nước về sắp xếp tổ chức bộ máy hành chính tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, Nghệ An là một trong những địa phương tiên phong triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp (tỉnh – thành phố/thị xã). Sau thời gian vận hành, mô hình đã bước đầu tạo chuyển biến quan trọng trong phương thức quản trị, nâng cao chất lượng phục vụ người dân và doanh nghiệp, góp phần xây dựng nền hành chính hiện đại, chuyên nghiệp.
Đồng chí Phùng Thành Vinh – Ủy viên BCH Đảng bộ, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An
Ghi nhận từ cơ sở
Sau sắp xếp đơn vị hành chính, Nghệ An giảm từ 412 đơn vị cấp xã xuống còn 130. Ngoài những kết quả tích cực ban đầu, hiện nay quá trình thực hiện mô hình mới tại nhiều địa phương, đặc biệt là các xã miền tây sau sáp nhập vẫn còn bộc lộ không ít thách thức. Đó là cơ sở vật chất, trang thiết bị chưa bảo đảm; cán bộ công chức thiếu và yếu, chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Qua đi thực tế, chúng tôi nhận thấy, nhiều xã mới được thành lập, nhưng cơ sở hạ tầng lại chưa theo kịp quy mô nhiệm vụ. Không ít xã vẫn dùng tạm trụ sở cũ, diện tích hẹp, không đủ công năng và phòng làm việc cho cán bộ chuyên môn.
Đồng chí Phùng Thành Vinh – Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Tổ trưởng tổ công tác số 4 cùng đoàn công tác ngày 28/10 vừa qua đã kiểm tra, chỉ đạo, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong triển khai thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp và kiểm tra đôn đốc tình hình thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia tại các xã miền Tây Nghệ An. Đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh ghi nhận, biểu dương những nỗ lực, cố gắng của Đảng bộ, Chính quyền và Nhân dân các xã trong vận hành chính quyền địa phương 2 cấp thời gian vừa qua; đồng thời chia sẻ với những khó khăn của các địa phương trong thời gian đầu vận hành chính quyền 2 cấp và thường xuyên phải ứng phó, phòng chống thiên tai và khắc phục hậu quả bão lụt. Đội ngũ cán bộ cấp xã đã làm việc với tinh thần, trách nhiệm cao, luôn nỗ lực để bám nắm tình hình, sát dân, gần dân và phục vụ nhân dân.
Đồng chí Nguyễn Văn Đệ – Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An tại buổi làm việc với các xã Nghi Lộc
Phó Chủ tịch UBND tỉnh nhấn mạnh: Những khó khăn ban đầu không thể tránh khỏi và cần được tháo gỡ từng bước và đề nghị lãnh đạo các xã tiếp tục tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo sắp xếp hoàn thiện bộ máy tổ chức của địa phương; lãnh đạo các phòng, ban cấp xã cần phải tăng cường học tập, tự trau dồi nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ để đáp ứng yêu cầu công việc.
Để đảm bảo thông suốt trong chỉ đạo, điều hành, các địa phương cần phối phợp chặt chẽ với các sở, ngành để kịp thời tháo gỡ các khó khăn, giải quyết công việc theo thẩm quyền. Ưu tiên giải quyết thủ tục hành chính cho người dân, doanh nghiệp, không để tồn đọng, chậm trễ; bảo đảm tổ chức bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp hoạt động ổn định, thông suốt, phục vụ người dân và doanh nghiệp ngày càng tốt hơn, thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội, sản xuất kinh doanh trên địa bàn.
Thực tiễn cho thấy, khi thẩm quyền, trách nhiệm và tổ chức bộ máy được xác lập rõ ràng, các quyết sách được ban hành nhanh hơn, sát với thực tiễn địa phương hơn. Nhiều thủ tục vốn kéo dài nhiều ngày, nhiều tầng nấc, nay được xử lý nhanh gọn, minh bạch.
Đồng chí Hoàng Phú Hiền – Ủy viên BCH Đảng bộ, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An tại buổi làm việc tại các xã Anh Sơn, Yên Xuân, Anh Sơn Đông, Vĩnh Tường, Nhân Hòa, Thành Bình Thọ
Ngày 29/10 đồng chí Nguyễn Văn Đệ – Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Tổ trưởng tổ công tác số 2 đến kiểm tra, chỉ đạo, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong triển khai thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp tại các xã của huyện Nghi Lộc cũ.
Làm việc với Tổ công tác, đại diện lãnh đạo các xã Nghi Lộc, Đông Lộc, Phúc Lộc, Hải Lộc, Thần Lĩnh, Văn Kiều phản ánh khó khăn, vướng mắc quá trình vận hành chính quyền địa phương 2 cấp.
Theo lãnh đạo xã Nghi Lộc cho biết: Khó khăn lớn nhất của địa phương là kinh phí để vận hành chính quyền địa phương 2 cấp. Bên cạnh đó, do việc bố trí cán bộ về các xã được thực hiện theo hình thức cơ học nên đội ngũ cán bộ thừa thiếu cục bộ. Xã Nghi Lộc đề xuất Sở Nội vụ nghiên cứu mở lớp đào tạo chuyên sâu cho đội ngũ cán bộ xã thực hiện nhiệm vụ chuyên môn. Trên địa bàn xã Nghi Lộc có 15 trường học các cấp, theo rà soát trên địa bàn xã còn thiếu 67 giáo viên. Tỉnh cần hỗ trợ kinh phí hợp đồng giáo viên, bù giờ chênh lệch cho giáo viên dạy thêm giờ đảm bảo chương trình học theo quy định mới.
Song song với tổ chức bộ máy, Nghệ An cũng đẩy mạnh chuyển đổi số như một trụ cột căn bản. Việc số hóa dữ liệu dân cư, đất đai, dịch vụ công và hoạt động vận hành chính quyền đã tạo ra bước tiến lớn trong cải cách hành chính. Nhiều giao dịch giữa người dân và cơ quan công quyền đã được thực hiện trực tuyến, hạn chế tiếp xúc trực tiếp, giảm nguy cơ nhũng nhiễu và tiết kiệm thời gian, chi phí cho người dân.
Tuy nhiên, xã Nghi Lộc phản ánh bất cập: Do địa phương nằm ở địa bàn trung tâm nên lượng hồ sơ giao dịch tại Trung tâm Phục vụ hành chính công lớn. Từ ngày 1/7/2025 đến nay, Trung tâm tiếp nhận gần 8.000 hồ sơ, trong đó 2.900 hồ sơ liên quan đến lĩnh vực đất đai. Do đó, xã kiến nghị tỉnh cần có cơ chế hỗ trợ cán bộ làm việc tại Trung tâm Phục vụ hành chính công các xã trung tâm; đồng thời sớm đồng bộ hệ thống phần mềm liên thông thủ tục hành chính.
Đại diện Trung tâm Phục vụ hành chính công tỉnh chia sẻ: “Mỗi hồ sơ được xử lý trực tuyến là thêm một bước tiến của chính quyền số; và mỗi người dân hài lòng là thêm một bằng chứng cho sự đúng đắn của cải cách.”
Nâng cao tinh thần chủ động sáng tạo
Qua kiểm tra thực tế và làm việc với các xã, các đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An chia sẻ khó khăn, đồng thời ghi nhận tinh đoàn kết, thống nhất, phát huy nội lực, nỗ lực vượt khó của các địa phương và đạt được những kết quả bước đầu đáng ghi nhận.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hoàng Phú Hiền trao đổi với người dân xã Yên Xuân về vận hành chính quyền 2 cấp
Để mô hình chính quyền địa phương hai cấp tiếp tục vận hành ổn định, hiệu quả, đề nghị các xã, sở, ngành tập trung thực hiện tốt một số nhiệm vụ. Theo đó, đối với các xã rà soát, hoàn thiện tổ chức bộ máy, quy chế phối hợp giữa các phòng, ban; tăng cường tập huấn, bồi dưỡng chuyên môn, kỹ năng công nghệ thông tin cho cán bộ, công chức. Đồng thời, chủ động phối hợp với các cơ quan chuyên môn của tỉnh trong xử lý hồ sơ đất đai, giải phóng mặt bằng, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, hướng dẫn thực hiện đấu giá đất công ích; đảm bảo công khai, minh bạch, đúng pháp luật.
Tăng cường ứng dụng chuyển đổi số trong chỉ đạo điều hành và phục vụ người dân, doanh nghiệp; xây dựng nền hành chính chuyên nghiệp, hiện đại, thân thiện. Quan tâm giải quyết kịp thời các kiến nghị, phản ánh của nhân dân; giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội; phát huy dân chủ ở cơ sở.
Đối với các sở, ngành liên quan, Phó Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu Sở Nông nghiệp và Môi trường sớm hướng dẫn quy trình thực hiện thu hồi đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, cho thuê đất công ích; ban hành quy chế phối hợp trong đo đạc, chỉnh lý hồ sơ địa chính; hướng dẫn chi tiết các chính sách hỗ trợ nông nghiệp, bồi thường thiệt hại do thiên tai, dịch bệnh.
Sở Nội vụ sớm hướng dẫn hoàn thiện cơ cấu tổ chức, tiêu chuẩn chức danh, vị trí việc làm; bố trí, luân chuyển cán bộ phù hợp, ưu tiên bố trí cán bộ có năng lực, kinh nghiệm về công tác tại cơ sở; nghiên cứu cơ chế hỗ trợ cho cán bộ kiêm nhiệm tại trung tâm hành chính công.
Đối với Sở Tài chính xây dựng bố trí nguồn kinh phí đo đạc, trích lục hồ sơ, kinh phí giải phóng mặt bằng và chi cho hoạt động hành chính công tại xã. Ưu tiên bố trí vốn cho các công trình dở dang, dự án chuyển tiếp để hoàn thành, tránh lãng phí.
Hướng dẫn cụ thể về trình tự, thẩm quyền phê duyệt, quản lý đầu tư xây dựng của cấp xã theo mô hình mới; rà soát, lựa chọn các công trình cấp bách để ưu tiên hoàn thiện và bàn giao trong năm 2025 – 2026.
Sở Khoa học và Công nghệ, nâng cấp hạ tầng số, đảm bảo liên thông dữ liệu tỉnh – xã; hỗ trợ hạ tầng mạng, chữ ký số, phần mềm quản lý hồ sơ; tập huấn kỹ năng chuyển đổi số cho cán bộ xã.
Nhấn mạnh việc triển khai chính quyền địa phương 2 cấp là chủ trương lớn, mang tính đột phá về tổ chức bộ máy hành chính, vì vậy quá trình thực hiện không tránh khỏi những khó khăn bước đầu, lãnh đạo UBND tỉnh Nghệ An đề nghị các đồng chí lãnh đạo xã tiếp tục nêu cao tinh thần chủ động, đoàn kết, sáng tạo, phấn đấu hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao, góp phần xây dựng địa phương phát triển nhanh, bền vững.
Với nền tảng đạt được, Nghệ An tiếp tục đặt mục tiêu hoàn thiện thể chế, tăng cường chuyển đổi số, đào tạo đội ngũ cán bộ chất lượng cao, bảo đảm mọi hoạt động đều dựa trên nguyên tắc “kỷ cương – trách nhiệm – công khai – minh bạch – hiệu quả”. Tin tưởng rằng, với tầm nhìn chiến lược và quyết tâm chính trị cao, Nghệ An sẽ tiếp tục khẳng định là một hình mẫu trong đổi mới bộ máy chính quyền, đóng góp quan trọng vào sự phát triển chung của đất nước.
Mai Hương