TLGD – Từng là một xã vùng cao của Hà Giang, Lao Chải (nay thuộc tỉnh Tuyên Quang) vẫn là một trong những địa bàn còn vô vàn gian khó. Khi mùa đông ập đến, bài toán lớn nhất của ngành giáo dục địa phương không phải là nâng cao chất lượng, mà là làm sao để học sinh… đến được trường.
Câu lạc bộ Thế hệ kế cận Hiệp hội Bệnh viện tư nhân Việt Nam tặng quà cho nhà trường.
Cái lạnh ở Lao Chải là một “đặc sản” đáng sợ. Khi sương muối phủ trắng những con đường đất, nhiệt độ thường xuyên rơi xuống mức 0-5 độ C, đó cũng là lúc hành trình tìm chữ của hàng trăm học sinh Mông, Dao nơi đây trở thành một cuộc vật lộn đúng nghĩa.
Chúng ta thường nói về động lực học tập, về cơ sở vật chất, nhưng ở Lao Chải, rào cản đầu tiên và lớn nhất lại là thời tiết.
Phóng viên chúng tôi đã nhiều lần chứng kiến cảnh những đứa trẻ 4-5 tuổi, đi bộ hàng cây số đường dốc, co ro trong manh áo cộc mỏng manh. Đôi chân trần tím tái vì lạnh, nhiều em đến được lớp học thì môi đã run bật, không thể cất tiếng chào cô.
Trong bối cảnh đó, “sĩ số” trở thành một khái niệm xa xỉ. Cái đói và cái rét luôn trực chờ kéo các em ra khỏi lớp học. Nhiều gia đình, dù rất muốn con đi học, cũng đành lòng giữ con ở nhà. Đơn giản, họ sợ con mình không chống chọi nổi với sương giá. Nguy cơ bỏ học vì mùa đông là một thực tế hiện hữu, một nỗi đau âm ỉ của giáo dục vùng cao.
Một chiếc áo ấm, vào lúc này, không còn là một món quà. Nó là “điều kiện cần”, là “đồng phục” bắt buộc để các em có thể duy trì việc học.
Thấu hiểu sự cấp bách đó, những nỗ lực kết nối từ miền xuôi đã hướng về Lao Chải. Đây không phải là câu chuyện về một chuyến từ thiện đơn lẻ, mà là sự san sẻ trách nhiệm xã hội để đảm bảo quyền học tập cơ bản nhất của trẻ em, bất kể chúng sinh ra ở đâu.
Một chiến dịch vận động từ Báo Bảo vệ pháp luật, Hiệp hội Bệnh viện tư nhân Việt Nam (với sự tham gia tích cực của Câu lạc bộ Thế hệ kế cận) và các nhà hảo tâm, doanh nghiệp đã huy động được nguồn lực đáng quý, trị giá gần 100 triệu đồng.
Niềm vui của các em học sinh khi được tặng quà và giao lưu với đoàn thiện nguyện.
Trực tiếp có mặt, TS. Nguyễn Bảo Uyên – Ủy viên Ban Thường vụ, Chủ tịch Câu lạc bộ Thế hệ kế cận Hiệp hội Bệnh viện Tư nhân Việt Nam, đồng thời là Phó Chủ tịch HĐQT Tổng Công ty Cổ phần Hợp Lực và Giám đốc điều hành Hệ thống Y tế Hợp Lực, đã bày tỏ niềm xúc động. Bà chia sẻ, khi được thay mặt Hiệp hội và Câu lạc bộ đến thăm, trao quà tại Trường Phổ thông Dân tộc Bán trú Tiểu học và THCS Lao Chải, bà thấu hiểu hơn những vất vả của thầy trò và người dân nơi đây. Bà nhấn mạnh, đây là trách nhiệm và cũng là tình cảm, là sự kết nối mà thế hệ doanh nhân trẻ mong muốn được san sẻ, tiếp sức cho các em học sinh và người dân vùng cao vượt qua mùa đông khắc nghiệt.
Nguồn lực này đã được chuyển hóa ngay lập tức thành 500 chiếc áo ấm mới, dày dặn trao tận tay học sinh các cấp. Đây là giải pháp trực tiếp, thực tế nhất để “giữ” học sinh ở lại trường, đảm bảo sức khỏe thể chất – yếu tố tiên quyết để các em có thể vượt sương giá đến lớp và tiếp thu bài giảng.
Cùng với đó, 20 suất học bổng, mỗi suất 500.000 đồng, được trao cho các học sinh có hoàn cảnh đặc biệt, nỗ lực vươn lên. Ở nơi mà 500.000 đồng là cả một gia tài, suất học bổng này mang ý nghĩa kép. Nó không chỉ san sẻ gánh nặng mua sắm sách vở, đồ dùng học tập, mà còn là sự công nhận, một cú hích tinh thần vô giá, khẳng định rằng nỗ lực của các em luôn được xã hội nhìn thấy.
Hơn thế nữa, 100 chiếc chăn ấm và 20 phần quà thiết yếu gồm nhu yếu phẩm cũng được gửi đến các gia đình chính sách, hộ đặc biệt khó khăn. Đây là một góc nhìn sâu sắc, bởi muốn học sinh “ấm” ở trường, thì gia đình các em cũng phải “ấm” ở nhà. Sự hỗ trợ này tạo ra một “hệ sinh thái” ấm áp, giúp phụ huynh an tâm hơn khi cho con đến lớp.
Từ góc độ giáo dục, những hỗ trợ này có ý nghĩa vượt xa giá trị vật chất của chúng. Nó giải quyết đồng thời hai vấn đề. Một là, về thể chất, giảm tỷ lệ học sinh nghỉ học vì ốm do lạnh, đảm bảo sức khỏe nền tảng để các em theo kịp chương trình. Hai là, về tinh thần, nó xây dựng niềm tin. Niềm tin của học sinh rằng mình không bị bỏ rơi. Niềm tin của phụ huynh vào con đường học vấn của con em mình. Và niềm tin của chính các giáo viên cắm bản, rằng họ không đơn độc trên hành trình gieo chữ.
Lao Chải vẫn sẽ còn nhiều mùa đông khắc nghiệt. Cuộc chiến chống lại cái đói, cái rét để duy trì con chữ nơi vùng cao này vẫn còn dài. Nhưng sự chung tay kịp thời, tập trung đúng vào nhu cầu cốt lõi là “áo ấm đến trường” và “tiếp sức học bổng”, chính là cách đầu tư bền vững và ý nghĩa nhất. Bởi, trước khi nói đến những mục tiêu giáo dục cao xa, chúng ta phải đảm bảo rằng không một đứa trẻ nào phải từ bỏ việc học chỉ vì một chiếc áo không đủ ấm.
Hoài An